1. So sánh

So sánh là thủ pháp nghệ thuật giúp biến điều trừu tượng thành cụ thể, từ đó khiến cho thông điệp nghị luận dễ dàng đi vào tâm trí người đọc.

Ví dụ:
Ước mơ của con người cũng giống như một cánh diều vậy, tưởng chừng nhẹ bẫng nhưng lại chứa đựng sức mạnh kì diệu đưa ta bay cao khỏi mặt đất chật hẹp. Cánh diều ấy sẽ rơi xuống ngay lập tức nếu thiếu đi làn gió của sự kiên trì và nỗ lực bền bỉ mỗi ngày. Tuổi trẻ có thể có hàng trăm ước mơ rực rỡ, nhưng nếu chỉ dừng lại ở mơ ước mà không chịu thổi gió cho diều bay, thì tất cả cũng chỉ là những sợi tre gãy nằm im trên bãi cỏ. Vì vậy, để ước mơ không mãi chỉ là hình vẽ trên nền trời xanh, mỗi chúng ta cần học cách biến khát vọng thành hành động, để diều không chỉ bay, mà còn bay cao và bay xa mãi.

2. Ẩn dụ

Ẩn dụ tạo nên một hình ảnh biểu tượng, khiến cho lí lẽ khô khan trở thành bức tranh gợi cảm xúc.

Ví dụ:
Tri thức đối với đời người chính là một ngọn đèn sáng rực. Càng được tiếp thêm dầu, ngọn đèn ấy càng sáng, soi tỏ mọi lối đi tối tăm. Nhưng dầu ở đây không tự đến, nó chỉ có được từ những trang sách, từ sự miệt mài học hỏi, từ khát khao khám phá thế giới không ngừng. Người học giống như kẻ giữ lửa, tay nâng ngọn đèn qua gió bụi cuộc đời, vừa thắp sáng chính mình, vừa rọi đường cho người khác. Một ngọn đèn được châm sáng sẽ có khả năng thắp thêm hàng ngàn ngọn đèn khác, cũng như tri thức của một cá nhân có thể lan tỏa thành ánh sáng chung cho cả cộng đồng. Từ đó đã nhắc nhở chúng ta rằng học tập không chỉ là trách nhiệm, mà còn là sứ mệnh giữ cho ngọn đèn tri thức không bao giờ tắt trong đêm dài nhân loại.

3. Nhân hóa

Nhân hóa làm cho các giá trị đạo đức vốn vô hình trở nên sống động, gần gũi như một người bạn.

Ví dụ:
Niềm tin không phải là khái niệm xa xôi mà nó bước đi trên con đường đời cùng ta như một người bạn thân thiết. Khi ta mệt mỏi, nó đặt bàn tay ấm áp lên vai ta, khẽ nói: “Hãy tiếp tục, phía trước còn ánh sáng.” Khi ta gục ngã, nó kiên nhẫn đỡ ta dậy, dìu ta đi những bước chập chững đầu tiên. Niềm tin không bao giờ vội vã, nó chọn sự im lặng lặng lẽ, nhưng chính sự im lặng ấy lại là sức mạnh ngầm giúp con người vượt qua giông tố. Nhờ có niềm tin, bao nhiêu con người bình thường đã làm nên điều phi thường. Và cũng chính vì thế, nếu đánh mất niềm tin, con người chẳng khác nào đi trong đêm tối mà không có người bạn đồng hành.

4. Tạo chuỗi hình ảnh đối lập

Đối lập làm bật lên sự khác biệt, nhờ đó thông điệp trở nên mạnh mẽ và ấn tượng hơn.

Ví dụ:
Một xã hội công bằng giống như một khu vườn được chăm sóc chu đáo: có nắng cho hoa nở, có mưa cho lá xanh, có đất lành cho cây bén rễ. Ngược lại, một xã hội bất công chẳng khác nào mảnh đất khô nứt nẻ, chỉ có gió lốc cuốn bay, bụi mù vẩn vương, và sự sống thì héo úa. Trong khu vườn công bằng, con người được hít thở trong bầu không khí trong lành của niềm tin và hi vọng; còn trong mảnh đất bất công, con người ngạt thở bởi sự ngờ vực và oán hận. Đặt hai bức tranh ấy bên cạnh nhau, ta càng thấy rõ: công bằng không phải đặc ân mà là điều kiện sống còn. Và để khu vườn chung của nhân loại luôn xanh, mỗi chúng ta đều phải là người làm vườn biết gieo hạt công lí và vun tưới lòng nhân ái.

Thông tin lớp học ĐGNL: https://forms.gle/ghW8knKdGG3Hwmz89